Бала жолдасынан ананың қаны арқылы болашақ балаға беріп жіберілегн мерезді туа біткен мерез деп атайды. Туа біткен мерездің ерте және кешіккен түрлері болады. Ерте туа біткен мерезге ұрық мерезі, емшек жасындағы мерез және ерте бала шағы мерезі жатады. Кешікккен туа біткен мерезі әдетте 15-16 жасынан кейін табылады да сол жасқа дейін өзін ешбір байқатпайды.
Айтарлықтай, кешіккен туа біткен мерездің белгілері баланың үш жасынан байқала бастайды.
Ұрық ағзасының ішінде белсенді көбейіп және бала жолдасы арқылы боз трепонемолар кірген кезінде жүктінің шамалы 5 айлығында ұрықтың мерезі пайда болады. Ұрық мерезі сөзбе-сөз ағзаның ішкі мүшелерін, ми және ұрық сүйек жүйесін зақымдағандықтан, ұрық өміршендігінің мүмкіншілігі өте төмен. Әдетте, ұрық мерезі жүктіліктің 6-7 айлығында өлімімен немесе баланың өлі алдында тууымен аяқталады. Медицина әдебиетінің мәліметтері бойынша 89 % жүкті әйелдерінде, екінші рет мерезбен ауруларында ұрықтың өлуімен немесе баланың өлі туылғанымен аяқталады. Баланың тірі туылғанымен , ережегідей, ағзаның барлық жүйесінің қатты бұзылғанына дәлел. Ерте туа біткен мерезбен туылған балалар әлсіз, нашар дамиды, бойы мен дене бұқарасы артта қалады, физикалық жағынан да ақыл жағынан да дамымай қалады . Ерте туа біткен мерезбен туған балалардың кеуделік жасынан көздері жиі, соның ішінде ішкі органдары : бауыр, көк бауыр, жүрек-қан тамыр жүйесі, ми қабықшасының қабынуы, тері, сүйек және шеміршектер, тістер зақымдалады. Ерте туа біткен мерездің симптомы сияқты, тері бөрту ретінде сонымен қатар жасырын түрде – симптомсыз өтуі мүмкін. Бірақ, жасырын түріндегі туа біткен мерезді қандағы оңды серологиялық серпілістер және жұлын-милық сұйықтық арқылы жеңіл анықтауға болады. Кешіккен туа біткен мерезге қатысты болса, ол да жасырын түрінде оңтайлы серологиялық серпілістерінің болғандығынан және де белгілі клиникалық симптомдарымен байқалады. Ережегідей, кешіккен туа біткен мерез 15-16 жастарында , кейде кеш, кейде ерте кезінде байқалады.
Жүктіліктің ерте мерзімінде мерездің айқындалуы да, асқынушыларға жол бермеуі де оңай. Уақытысында жүкті бойынша есепке тұрғанда алдымен жүктіліктің ерте мерзімінде , кейін 3-ші триместрінде және туу кезінде өткізілгенде («Дерматовенерологиялық көмек көрсететін ұйымдардың қызметі туралы қағида» 2011 жылдың №312 ҚРДМ бұйрығына сәйкес), диагнозды ананың қан зерттеу нәтижесі негізінде (шағын серпіліс, Вассерман серпілісі ,т.б.) күмәндайды. Соңғы мерез диагнозы баланың және ананың қанын зерттеу нәтижесі негізінде қойылады. Егер ананың жұгуы жүктінің кеш мерзімінде болса, антидене болуына дейін жұқтыруы мүмкін, өйткені баланың қан анализының нәтижесі теріс болуы мүмкін. Бірақ баланың жұғуының дәлелі шығуы еместігінен, балаға алдын ала емдеу тағайындалады.
Туа біткен мерездің алдын алуы. Жүкті болған жағдайда , әйел жүктіліктің ерте мерзімінде есепке тұру мақсатымен әйел кеңесіне баруы керек. Жүкті әйелдер мерезге ескішілдікті зерттелуі қажет, егер олар жыныстық қатынасымен таратылған басқа аурулармен жұқтырылғанда, қайта зерттелуі керек. Бала ағзасындағы мерезбен шақырылған өзгерістер қайтымсыз болмау үшін қазіргі медицина құралдарын жедел түрде қолданып, туа біткен мерезді емдеуге болады. Тепе-тен емдеу жүкті болған кезде ана мен оның ұрығы 99% жағдайда емдейді. Бала туғаннан кейін мерездің кейбір симптомдары байқалу мүмкіндіктен, кейбір кезде емдеу жүктіліктің кеш мерзімінде элиминация жұқпаларға соқтықтырады. Егер балаға іштен туғанннан мерез диагнозы қойылса, отбасының мүшелері жүйелі зерттеуден өтуі керек.
- Астанада веб-сайт әзірлеу
